Kształt międzynarodowoprawnego reżimu ochrony wielorybów stanowi rezultat trudnego politycznego kompromisu między zwolennikami ochrony ssaków morskich w obliczu zagrożenia niektórych gatunków spowodowanego rabunkową gospodarką morską a interesem państw tradycyjnie zajmujących się wielorybnictwem, które optują za utrzymaniem połowów, jeśli nie zagraża to przetrwaniu gatunków. W 1982 r. Komisja ds. Wielorybnictwa, działając na podstawie Międzynarodowej Konwencja o uregulowaniu połowów wielorybów, wprowadziła moratorium na komercyjne połowy wielorybów (od 1986 r.), ustanawiając jednocześnie tzw. sanktuarium obejmujące akwen otaczający Antarktykę, gdzie obowiązuje zakaz. Jednocześnie wspomniana Konwencja zezwala na przyznanie specjalnego pozwolenia na dokonywanie połowów w celach badawczych (JARPA), zezwalając jednocześnie na dalszy przerób, w tym sprzedaż mięsa i innych pozostałości osobników upolowanych w jej ramach. Japonia, będąca jednym z głównych krajów zajmujących się wielorybnictwem, była oskarżana o nadużycie pozwolenia JARPA, które w rzeczywistości maskuje niedozwolone połowy komercyjne. Możliwość rozstrzygnięcia kontrowersji i jednocześnie poddania pogłębionej analizie przepisów regulujących wielorybnictwo pojawiła się, gdy Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości rozpoczął rozpatrywanie skargi przeciwko Japonii dotyczącej właśnie naruszenia zakazu połowów komercyjnych.
Cytat ze streszczenia artykułu naukowego Jakuba Kociubińskiego, Regulacja wielorybnictwa na morzu otwartym – kontrowersje wokół połowów w „celach badawczych”, Folia Iuridica Universitatis Wratislaviensis. 2016, Vol. 5, No 1 (w nazwie znajduje się link do artykuł)